İçindekiler tablosu
Uzayda cisimler nasıl hareket eder? Isaac Newton’un hareket yasalarının üçüncüsü olan etki tepki yasasına göre, bir cisme bir kuvvet etki ediyorsa, aynı şekilde cisimden kuvvete de eşit miktarda kuvvet uygulanır, yani etkiye karşı cisim tarafından tepki oluşturulmuş olur.
Örneğin;
Bir sandal ve üzerinde de bir balıkçı düşünelim ve balıkçı sandalı kürek ile ilerletiyor olsun. Balıkçı küreği ile suya doğru bir kuvvet uyguluyor ve aynı şekilde su da küreğe doğru aynı miktarda kuvvet uyguluyor, bu şekilde suyun gösterdiği tepki kuvveti ile sandal ileriye doğru gitmiş oluyor.
Bir başka örnek;
Bir olimpiyat yüzücüsü havuzu boydan boya her bitirdiğinde duvara doğru bir itme kuvveti uygular, duvara uyguladığı kuvvet ile aynı miktarda kuvveti duvarda yüzücüye uygular ve duvarın kütlesi çok büyük olduğundan duvar hareket etmez ama uyguladığı tepki kuvveti ile yüzücü geriye doğru yönelir.
Peki, uzayda cisimler nasıl hareket eder?
Bütün nesnelerin hareketi temel olarak bu yasaya dayanır. Astronomi biliminde de hedeflenen ivmenin tersi yönde bir kütle fırlatılıp bu yasadan yararlanılarak cisimler hareket ettirilir. Yani, bir roket arkasından bir gaz çıkışıyla uzay boşluğuna doğru kuvvet uygular ve aynı kuvvet kendi kütlesiyle orantılı olarak ters yönde rokete de tepki eder ve roketin hedeflenen yöne doğru uygulanan kuvvetle orantılı olarak gitmesini sağlar.
Neden uzay cisimlerinin hızları hiç yavaşlamaz?
İki topun çarpıştığını düşünelim, iki topta belirli bir süre gittikten sonra yavaşlar ve dururlar. Peki, uzaydaki cisimler neden hiç durmadan hatta yavaşlamadan yollarına devam ederler? Çünkü
Uzayda sürtünme kuvveti yoktur.
Sürtünme kuvveti, harekete direnen ve hareketi zorlaştıran kuvvettir. Çarpışan toplar havanın sürtünme kuvveti etkisiyle hava direnci ve zeminin toplara etki ettiği sürtünme kuvveti ile belirli bir süre gider ve yavaşlayarak dururlar.
Örnekleyecek olursak;
Bir buz pateni buzda çok rahat gider fakat halı üstünde sürülmez çünkü halının patene uyguladığı ters yönde sürtünme kuvveti patenin kaymasını engeller. Fakat uzay boşluğunda kuvvete ters yönde etki edecek, sürtünme kuvveti yaratacak bir madde yoktur. Dolayısı ile bu tepki kuvveti sonsuza kadar devam eder.
Genel olarak bir örnek ile açıklamak gerekirse;
Uzay istasyonunun dışında astronot kıyafeti ile durduğunuzu düşünelim, eğer istasyona saniyede 1 kilometrelik bir itme kuvveti uygularsanız, Newton’un ikinci yasası olan etki-tepki yasası aynı miktarda istasyonda 1kilometrelik kuvvet ile size tepki verir diyor. Uzay istasyonunun kütlesi büyük olduğundan bu onu etkilemez ama sizi ters yönde hareket ettirir. Yine Newton’un ilk yasası olan eylemsizlik yasası gereği bir cisme başka bir dış kuvvet etki etmedikçe cisim durumunu korur. Yani, Ters yönde hareketiniz uzay boşluğunda sürtünme kuvveti olmadığından sonsuza kadar devam eder. Uzay cisimleri de aynı yasalarla uzaydaki hareketlerine devam ederler.
Hata!
Yorumunuz Çok Kısa, Yorum yapabilmek için en az En az 10 karakter gerekli