Fen Bilimleri 8. Sınıf Enerji Dönüşümleri Konu Anlatımı

Fotosentez Nedir ? Fotosentez Olayı Nasıl Gerçekleşir?

Besin zinciri ve enerji akışı konusunda öğrendiğimiz gibi üretici canlılar besin üretebilmek için havadaki karbondioksiti köklerinden aldığı su ile birlikte güneş enerjisi yardımıyla besin elde ederler. Bu besin elde etme işlemine fotosentez denir. Bitkiler üretici olduklarından dolayı bitki sayısının çok olduğu yerde onunla beslenen canlı çeşitliliğinin fazla olacağından dolayı biyoçeşitlilik fazla olur. Buradan da anlaşılacağı gibi Fotosentez olmazsa bitkiler besin üretemez. Aynı zaman da bitkinin yeryüzünde yaşamın devamlılığını fotosentez olayında görevli olan güneş enerjisine ihtiyaç vardır. Yaşamın devamlılığı açısından bitkiler, su ve güneş olmazsa olmaz kaynaklardır.

Fotosentez Denklemi Nasıldır Hangi Canlılar Fotosentez Yapar

Fotosentez yeşil bitki olan; algler, öglena ve siyanobakteriler gibi canlılar tarafından yapılır. Fotosentez denklemi şu şekildedir. Girenler kısmında karbondioksit ve su ürünler kısmında besin ve oksijen yer alır. Fotosentez için gerekli olan enerji ise ışık enerjisidir. Bu enerji genelde güneş olmaktadır. Yapay ışıkta da fotosentez gerçekleşebilir. Ama dağda bayırda ovada bitkilerin enerji kaynağı güneştir.

Bitkilerde fotosentez işlemi, bitki hücresinin içerisinde bulunan kloroplast organeli içerisinde yer alan klorofil pigmentinin de gerçekleşir. Kloroplast bitkilerde çoğunlukla yapraklarda bulunur.

Bitkilerin fotosentez yapabilmesi için sadece güneş enerjisinin ihtiyacı var ?

Bitkilerin fotosentez yapabilmesi için sadece güneş enerjisine ihtiyaç yoktur. Bitkiye enerji sağlayabilecek her türlü ışık ile bitki fotosentez yapabilir. Buradaki fark fotosentez yapma miktarlarıdır. Her ışığın enerjisi aynı değildir. Bu durumda enerjisine göre besin üretebileceğini söyleyebiliriz.

Kısacası bitkiler doğal ve yapay ışıkta fotosentez gerçekleştirebilirler. Günümüzde de hatta bazı seralarda geceleri yapay ışıklandırmalar kullanılmaktadır. Geceleri yapay ışık kullanılmasının sebebi bitkilerin gece de fotosentez yaparak daha hızlı büyümelerini sağlamaktadır. Buradan da anlaşılacağı gibi herhangi bir yapay ışığa maruz kalmayan bitkiler geceler fotosentez yapamaz.

Fotosentez Hızına Etki Eden Faktörler Nelerdir ?

Bitkilerin karbondioksit, su ve ışık kullanarak fotosentez yaptığını paragrafımızın giriş kısmında belirtmiştik. Peki bitkinin kullanmış olduğu karbondioksit, su ve ışık miktarı değişkenlerden ışık miktarındaki değişimlerin fotosentez hızını nasıl etkilediğine bakalım. Fotosentez hızı birim zamanda üretilen oksijen miktarı ile ölçülebilir. Çünkü bitkiler fotosentez yaptıktan sonra besin ve oksijen üretirler. Üretilen oksijen miktarının ölçülmesi fotosentez hızının ölçülmesi olarak yorumlanabilir. Fotosentez hızı karbondioksit miktarı , ışığın rengi , ışığın şiddeti ve sıcaklık sıcaklığa bağlı olarak değişir.

Fotosentez Hızının Işık Rengine Bağlı Olarak Değişimi Nasıldır ?

Güneş ışığı tek bir renkmiş gibi gözükse de içerisinde; Kırmızı, turuncu sarı, yeşil, mavi ve mor renklerini barındırır. Bu renklerin her birindeki fotosentez hızı farklıdır. Fotosentez hızı en fazla kırmızı ve mor renkte en az ise yeşil ve sarı renkte olur.

Fotosentez Hızına Karbondioksit Miktarının Etkisi Nasıldır ?

Karbondioksit miktarının artması fotosentez hızını belirli bir miktara kadar arttırır. Bir noktadan sonra karbondioksit miktarı artsa da fotosentez hızı artmaz. Bunun sebebi Fotosentez için gerekli olan tek madde karbondioksit değildir. Bir başka örnek bütün maddeler fazla olsa bile hücre içerisinde yeterli miktarda klorofil pigmenti yoksa fotosentez hızı klorofil pigmentinin yapabileceği kadardır.

Fotosentez Hızına Su ve Mineral Madde Miktarının Etkisi Nasıldır ?

Fotosentez hızına ışığın şiddeti ve karbondioksit miktarı etkisini gözlemledikten sonra bir başka etken ise su ve mineral madde miktarıdır. Bunlar da aynı karbondioksit miktarı gibi belirli bir süre arttırır bir süre sonra su miktarı artsa bile fotosentez hızı sabit kalır.

Fotosentez Hızına Işık Şiddetinin Etkisi Nasıldır ?

Işığın içerisinde foton denilen tanecikler aracılığıyla enerji taşırlar. Işıkların sahip olduğu fotonların enerjileri aynı değildir. Enerjisi yüksek olan foton olabileceği gibi enerjisi düşük olan fotonlar da olabilir. Bir bitkiye yüksek şiddette ışık enerjisi verilirse, fotosentez hızı belirli bir noktaya kadar artar sonra tekrardan sabit kalır. Düşük şiddette ışık verilirse fotosentez hızı yüksek şiddette göre daha az bir noktaya kadar artar ve sonra sabit kalır. Işık şiddetli de olsa düşük de olsa normalde olsa bitki fotosentez yapar. Burada değişen bitkinin fotosentez yapma hızdır. Bitkiler karanlık ortamda fotosentez yapamazlar sadece solunum yaparlar.

Sıcaklığın Fotosentez Hızına Etkisi Nasıldır ?

Fotosentez hızına etki eden değişkenlerden biri olan sıcaklık belirli bir değere kadar fotosentez hızını arttırır. Belirli değer geldikten sonra sıcaklık artıyorsa fotosentez hızında azalma meydana gelecektir. fotosentezde en uygun sıcaklık aralığı 25 ile 30 derece arasında en hızlı çalışır. 30 derecenin üstünde 25 derecenin altında fotosentez hızı yavaşlama eğilimindedir. Sıcaklık değişkeni diğer maddeler gibi bir noktaya kadar artırıp bir noktadan sonra fotosentez hızını sabit tutmuyor.

Fotosentez Hızına Etki Eden İç Faktörler Nelerdir ?

Kloroplast sayısı, yaprak genişliği, gözenek sayısı, enzim miktarı ve klorofil miktarı gibi bitki hücrelerinde bulunan kalıtsal faktörler de fotosentez hızını arttırabilir. Yukarıda saydığımız kalıtsal faktörlerin miktarlarını yaşanan artış fotosentez hızının artmasına sebep olacaktır. Örneğin bir bitkideki klorofil miktarı artarsa fotosentez hızı da artar. Aynı şekilde kloroplast sayısı, yaprak genişliği ve enzim miktarındaki artışlarda fotosentez hızını arttırır.

Fotosentezin Canlılar İçin Önemi Nedir ?

Canlıların temel enerji kaynağı güneş enerjisidir. Güneş olmasaydı üretici canlılar enerjilerini elde demezlerdi. Yaşamını sürdürecek besin elde edemeyecekti. Aynı zamanda üretici canlılar, fotosentez olayında karbondioksit kullandığı için sera etkisine yol açan bir gazın atmosfere savunmasını engeller. Bu engelleme işlemiyle birlikte canlılar solunum yaparak da karbondioksiti atmosfere verirler. Karbondioksit atmosfere verildiğinde ise sera etkisine sebep olur. Bitki atmosfere verilecek olan karbondioksiti fotosentezde kullanırsa sera etkisi azaltılır. Sera etkisi dünyada sıcaklığın artmasına, canlıların yaşamını tehlikeye girmesi neden olur . Bu sebeple gelecek nesillerin devamı için Sera etkisi önlenmesi gerekmektedir.

Bu Yazı İçin Ne Düşünüyorsun?

Üzgün

 ()

Beğen

 ()

Kalp

 ()

Bilgilendirici

 ()

Komik

 ()

Şaşkın

 ()

Yorumsuz

 ()

Kızgın

 ()