İçindekiler tablosu
Tomografi
X ışınları ve bilgisayar yardımıyla insan vücudundaki organların görüntülenmesini sağlayan işlemdir.
Genellikle bilgisayarlı tomografi olarak bilenen tomografinin günümüzde iki türü vardır. Biri ilaçlı tomografi diğeri ise ilaçsız tomografidir.
İlaçlı tomografide, hastanın şikayet ettiği bölgeyi veya organı net bir şekilde görebilmek için, kontrast madde adı verilen bir ilaç türü, anal veya intravenöz olarak uygulanır.
İlaçsız tomografide kontrast ilaç kullanılmadan görüntü alınır. İnsan vücudunun farklı açılardan (kemik, damar ve yumuşak doku kesitleri) alınarak, ultraviyole ışınları ile görüntülenmesi ile monitöre yansıtılmasıyla yapılan tomografiyi radyologlar gerçekleştirir. Radyologlar elde ettikleri röntgeni tedaviyi yürüten doktora gönderir. Günümüzde bilgisayarlı tomografi sayesinde birçok hastalığın nedeni net olarak bilinmekte ve doğru tedavi yapılabilmektedir. Tomografi ile incelenen insan doku ve hücreleri, doğru tedavinin belirlenmesinde önemli rol oynar.
Tomografi Çektirmeden Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Hamile veya hamile hastalar bu bilgileri doktorlarıyla paylaşmalıdır. Radyolog Bilgisayarlı Tomografi yerine başka bir görüntüleme yöntemi önerebilir.
Alerji, diyabet, tiroit veya böbrek yetmezliği gibi rahatsızlıkların bilgisi verilmelidir.
Kapalı alanda kalma korkusu varsa doktorla paylaşılmalıdır.
Kalp pili veya ilaç pompası gibi vücutta takılı olan cihazlarla ilgili bilgi verilmelidir.
Bilgisayarlı Tomografi işleminden önce aç kalınması gerekebilir. Bu konuyla ilgili doktora danışılmalıdır.
Bilgisayarlı Tomografi makinesinin dairesel bölgesi obez hastalar için dar olabilir. Bunun değerlendirmesi daha önceden yapılmalı gerekirse farklı bir alternatif seçilmelidir.
İlaçlı Tomografi nasıl çekilir?
Bazen yumuşak dokuları daha detaylı ve net bir şekilde görebilmek için ilaçlı Bilgisayarlı Tomografi yapılabilir.
İlaçlı tomografide yapılacak tetkik türüne göre hastaya oral veya intravenöz enjeksiyonla kontrast madde verilir. Bilgisayarlı Tomografide kullanılan ilaçlar genellikle iyot veya baryum içerir.
İlaçlar, garip sıcak bir his veya ağızda metalik bir tat hissettirebilir.
Yemek borusu veya mide taranıyorsa, kontrast madde içeren bir sıvıyı yutmanız gerekebilir.
Safra kesesi, idrar yolu, karaciğer veya kan damarlarının görüntülenmesinde koldaki damardan kontrast ajanları enjekte edilebilir.
Bağırsaklar taranması sırasında rektuma kontrast madde yerleştirilebilir.
İlaçlı tomografi sonrası hasta bir süre gözlem altında tutulur. Hastaya damar yoluyla veya ağızdan verilen ilacın idrarla atılması beklenir. Bu esnada hasta radyoloji doktoru tarafından gözlemlenir.
Tomografinin Zararları Nelerdir?
Tomografi kullanımında hastaların en çok merak ettiği konuların başında alınan radyasyon miktarının bir soruna yol açıp açmadığıdır.
Tomografi, kanama, kan pıhtıları veya kanser gibi yaşamı tehdit eden durumların teşhisinde hayat kurtarıcıdır. Bununla birlikte, tomografi görüntüleme sırasında X ışınlarını kullanır ve tüm ışınlar iyonlaştırıcı radyasyon üretir. Tomografi cihazları detaylı görüntüleme elde ettiğinden, radyasyon miktarı röntgen sırasında alınan radyasyona göre daha fazladır.
Son zamanlarda test teknolojisi ile daha hızlı ve daha düşük doz radyasyonla tüm vücudu saniyeler içinde tarayabilen cihazlarla tomografi yapılabilmektedir. Böylece tomografi işleminden ölümcül bir kanser oranına iner.
Tomografi Hamilelere Zarar Verir Mi?
Evet verir. Bu nedenle tomografi işleminden önce hasta hamile olup olmadığını veya gebelikle ilgili şüphelerini mutlaka radyoloji doktoruna söylemelidir. Bebeğin görüntülenen alanda özellikle karın veya pelvis bölgesinde radyasyona maruz kalma riski vardır. Pelvis veya karın görüntülenmesi gereken durumlarda MR veya ultrason gibi seçenekler değerlendirilmelidir. Bu konuda radyoloji doktoru mutlaka gerekli yönlendirmeyi yapacaktır.
Tomografi Çektirmek Can Acıtır Mı? Ağrılı Bir İşlem Midir?
Bilgisayarlı Tomografi, tamamen ağrısız bir görüntüleme prosedürüdür. Tomografi sırasında hareketsiz durmak veya nefesini bir süre tutmak rahatsızlığa neden olabilir. İlaçlı tomografide kullanılan kontrast maddenin yan etkileri görülebilir.
Tomografi Çektirmek Kaç Dakika Sürer?
Bilgisayarlı Tomografi süresi, taranacak alanın boyutuna bağlıdır. Gelişen teknoloji sayesinde birçok görüntü saniyeler içinde bile tamamlanabilmektedir. Genellikle birkaç dakikadan 30 dakikaya kadar değişen izleme süreleri vardır.
Tomografi Zararlarını Azaltmak İçin Neler Yapılmalıdır?
Tomografinin radyasyon ile görüntü sağlaması pek olası olmasa da uzun vadede hem yetişkinlerde hem de çocuklarda kanser gibi istenmeyen sağlık sorunlarına neden olabilir. Tomografinin zararlarından kurtulmak için alınabilecek bir takım önlemler vardır.
Tedavi ve teşhisiniz için bilgisayarlı tomografi görüntülemesine alternatif başka yöntemlerin olup olmadığını araştırın.
Tomografi görüntülemesine gerek olmadığının söylendiği durumlarda ısrarcı olmayın.
Hamileyseniz veya hamile olduğunuzdan şüpheleniyorsanız bu bilgiyi doktorunuzla paslaşın.
Koruyucu bir kalkanın kullanılıp kullanılamayacağını sorun. Siz veya çocuklarınız röntgen çekiyorsanız, kurşun önlük veya başka bir kalkanın kullanılması gerekip gerekmediğini sorun.
Kullanılan ilaçların listesi gibi daha önce X ışınlarının kullanıldığı görüntüleme yöntemlerinin de listesini tutun.
Özellikle çocuklarda düşük doz radyasyon kullanılıp kullanılmadığını kontrol edin.
Tomografi ile taranan vücut bölgesi, en küçük gerekli alanla sınırlı olmalıdır.
Birçok teşhis için çok yüksek görüntüleme kalitesine gerek bulunmamaktadır. Yüksek görüntüleme kalitesi yüksek oranda radyasyon anlamına gelmektedir. Çoğu durumda düşük dozlu görüntüler tanı için yeterli olabilmektedir.
Tomografi Sonuçları Nasıl Okunur?
Tomografi görüntüleri elektronik veri dosyaları olarak saklanır ve genellikle bir bilgisayar ekranında incelenir. Radyoloji doktorları bu görüntüleri yorumlar ve rapor olarak gönderir. Doktor eldeki görüntülerde tümör, kan pıhtısı, kırık veya diğer anormallikler görmediyse, tomografi sonuçları normal kabul edilir. Tomografi taraması sırasında herhangi bir anormallik tespit edilirse, bulunan anormalliğin türüne bağlı olarak başka testler veya tedaviler gerekebilir.
Hata!
Yorumunuz Çok Kısa, Yorum yapabilmek için en az En az 10 karakter gerekli