Evde yapabileceğiniz 10 adet Açık Hava Basıncı Deneyi

Daha fazla Fen bilimlerine dair içerik için bizi takip edin.
Takip etmek için lütfen TIKLAYIN.

1. Yumurta Şişede Deneyi

Malzemeler: Geniş ağızlı cam şişe (ağzı yumurtadan biraz küçük olmalı), haşlanmış yumurta, kibrit, kağıt, ocak

Adımlar:

1. Yumuşak bir şekilde haşlanmış bir yumurtayı soğutun ve kabuğunu dikkatlice soyun. Yumurta, şişenin ağzından giremeyecek kadar büyük olmalı.
2. Küçük bir kağıt parçasını kesin. Bu kağıt parçasını kibritle yakın ve hızla şişenin içine bırakın.
3. Kağıt yanarken, şişenin içindeki havanın ısındığını ve genleştiğini gözlemleyin. Hemen ardından haşlanmış yumurtayı şişenin ağzına yerleştirin.
4. Kağıt tamamen yandığında, şişe içindeki hava soğumaya başlayacak ve basınç düşecektir. Dışarıdaki yüksek hava basıncı yumurtayı şişenin içine itecektir.
5. Yumurtanın şişenin içine çekilme sürecini izleyin ve bu olayın, şişe içindeki ve dışındaki basınç farkından kaynaklandığını açıklayın.

Açıklama: Bu deneyde, şişe içindeki hava, yanan kağıt nedeniyle genleşir ve bir kısmı dışarı çıkar. Kağıt söndüğünde, şişe içindeki hava soğur ve iç basınç düşer. Dışarıdaki açık hava basıncı, yumurtayı şişenin içine iter. Bu basit fakat etkileyici deney, hava basıncının gücünü ve hava moleküllerinin davranışını gözler önüne serer.

2. Vakumlu Kavanoz Deneyi

Malzemeler: Cam kavanoz, balon, sıcak su, buz küpleri

Adımlar:

1. Bir balonu hafifçe şişirin ve ucunu bağlamadan kavanozun içine yerleştirin. Balon kavanozun içinde serbest durmalıdır.
2. Kavanozun içine sıcak su doldurun ve 2-3 dakika bekleyin. Bu süre zarfında kavanoz ısınacak ve içindeki hava genleşecektir.
3. Suyu dikkatlice dökün ve kavanozun ağzını sıkıca kapatın.
4. Kavanozu buz küpleriyle çevreleyin veya soğuk bir ortamda bekletin. Kavanoz soğudukça içindeki hava basıncı düşecektir.
5. Bir süre sonra balonun yavaş yavaş şişmeye başladığını gözlemleyin. Bu, kavanoz içindeki basınç düştüğü için dışarıdaki hava basıncının balonu içe doğru şişirdiğini gösterir.

Açıklama: Kavanozun içinde başlangıçta sıcak hava varken, kavanoz soğudukça içindeki hava basıncı azalır. Dışarıdaki açık hava basıncı, düşük basınçlı ortamdan dolayı balonu içe doğru iter ve balonun şişmesine neden olur. Bu deney, açık hava basıncının cisimler üzerindeki etkisini ve ısı değişimlerinin basıncı nasıl etkilediğini gösterir.

3. Pipetle Su Dolumu Deneyi

Malzemeler: İki pipet, su dolu bardak, su, oyun hamuru

Adımlar:

1. Su dolu bir bardağın içine bir pipeti daldırın ve pipetin ucunu suyun içine batırın.
2. Pipetin diğer ucunu ağzınıza alın ve hafifçe suyu çekmeye başlayın. Bu sırada pipetin diğer ucunu suyun dışında tutun.
3. Diğer pipeti alın ve bir ucunu ağzınıza, diğer ucunu bardağın içine yerleştirin.
4. İlk pipetten su içmeye çalışırken, ikinci pipetle bardağın içine üfleyin.
5. Üflediğinizde, suyun gelmediğini fark edeceksiniz. Bunun nedeni, üflediğinizde oluşturduğunuz hava basıncının, suyun bardağın içinde hareket etmesine engel olmasıdır.
6. Pipetlerin birleşim noktasına oyun hamuru koyarak, suyun hareketini engelleyebilir veya hareketini kolaylaştırabilirsiniz.

Açıklama: Bu deney, basit bir pipet sistemi kullanarak hava basıncının sıvıların hareketini nasıl etkilediğini gösterir. Su dolu bardağın içine üflediğinizde, oluşan yüksek basınç, suyun pipet aracılığıyla yukarı çıkmasını engeller. Bu deney, basıncın sıvıların hareketi üzerindeki etkisini ve basınç farklarının önemini anlamayı sağlar.

4. Alüminyum Folyo Tekneleri Deneyi

Malzemeler: Alüminyum folyo, su dolu büyük bir kap, küçük taşlar, terazı

Adımlar:

1. Alüminyum folyodan küçük tekneler yapın. Tekne yaparken, ağırlığı taşıyabilecek şekilde sağlam olmasına dikkat edin.
2. Bir terazide taşları tartın ve taşların ağırlığını not edin.
3. Folyodan yaptığınız tekneyi su dolu kaba bırakın. Teknenin suyun üzerinde yüzdüğünü gözlemleyin.
4. Teknenin üzerine yavaşça taşları koyun. Taşları ekledikçe, teknenin suya batma oranını gözlemleyin.
5. Bir noktada teknenin suyun altına batmaya başladığını göreceksiniz. Bu noktada, teknenin taşıyabileceği maksimum ağırlığı ve suyun kaldırma kuvvetini hesaplayabilirsiniz.

Açıklama: Bu deney, açık hava basıncının ve suyun kaldırma kuvvetinin cisimler üzerindeki etkisini gösterir. Tekne suyun üzerinde yüzdüğünde, alttan yukarıya doğru olan suyun kaldırma kuvveti, taşların ağırlığını dengelemeye çalışır. Tekneye eklenen taşların ağırlığı arttıkça, suyun kaldırma kuvveti yetersiz kalır ve tekne suya batmaya başlar. Bu deney, Arşimet prensibini ve açık hava basıncının cisimlerin su üzerindeki dengesini nasıl etkilediğini anlamayı sağlar.

5. Kağıt Havlu ile Emme Kuvveti Deneyi

Malzemeler: Büyük bardak, su, kağıt havlu, lastik bant

Adımlar:

1. Büyük bir bardağı suyla doldurun.
2. Kağıt havluyu alın ve bardağın üst kısmını tamamen kaplayacak şekilde yerleştirin. Kağıt havlunun kenarlarını lastik bantla sabitleyin.
3. Bardaktaki suyun yüzeyine kağıt havluyu bastırın. Havlunun suyu emdiğini ve bardağın ağzına sıkıca yapıştığını gözlemleyin.
4. Bardak dolu iken bardağı ters çevirin ve kağıt havlunun suyun dökülmesini engellediğini görün.
5. Bu durumda, açık hava basıncı havluyu bardağın üstüne iterek suyun dışarı çıkmasını engeller.

Açıklama: Bu deney, kağıt havlunun emici yapısı ve açık hava basıncının suyun hareketini nasıl kontrol edebileceğini gösterir. Bardak ters çevrildiğinde, havlunun altındaki hava basıncı düşük kalır ve dışarıdaki açık hava basıncı, havluyu bardağa doğru iter. Bu sayede su dökülmez. Deney, suyun yüzey gerilimini ve hava basıncının etkisini anlamayı sağlar.

6. Dondurulmuş Şişe Deneyi

Malzemeler: Plastik şişe, su, dondurucu

Adımlar:

1. Plastik şişeyi suyla yarısına kadar doldurun ve kapağını sıkıca kapatın.
2. Şişeyi dondurucuya yerleştirin ve en az 4 saat boyunca orada bırakın.
3. Şişeyi dondurucudan çıkardığınızda, şişenin yanlarının içe doğru çekildiğini gözlemleyin.
4. Şişenin kapağını dikkatlice açın ve içerideki düşük basınç nedeniyle havanın şişeye hızla dolduğunu fark edin.

Açıklama: Bu deney, sıcaklık değişikliklerinin hava basıncını nasıl etkilediğini açıkça gösterir. Şişe içindeki hava soğutulduğunda, hava molekülleri büzülür ve iç basınç düşer. Şişenin yanlarının içe doğru çekilmesi, iç basıncın dış basınçtan daha düşük olduğunu gösterir. Kapağı açtığınızda, dışarıdaki yüksek hava basıncı şişeye hızla girer

7. Patlamayan Su Balonu Deneyi

Malzemeler: Balon, su, mum, çakmak

Adımlar:

1. Balonu suyla doldurun ve ağzını sıkıca bağlayın. Balonun içerisine yeterince su koyarak, balonun esnekliğini koruduğundan emin olun.
2. Bir mumu yakın ve çakmağı kapatmadan mumu dikkatlice balonun altına yerleştirin. Balonun suyla temas etmeyen kısmının mumun alevine çok yakın olmadığından emin olun.
3. Mumun balona yaklaştıkça balonun patlayıp patlamayacağını tahmin edin.
4. Balon su dolu olduğu için patlamaz; mumun alevi balona temas etse bile balonun dayanıklı olduğunu gözlemleyin.

Açıklama: Bu deney, ısının su tarafından nasıl emildiğini ve dağıtıldığını gösterir. Su, ısıyı emer ve balonun plastik yüzeyini soğuk tutar, bu da balonun patlamasını önler. Bu durum, suyun yüksek özgül ısısının bir sonucudur. Bu deney, ısının madde üzerindeki etkilerini ve hava basıncının bu etkileri nasıl dengelediğini anlamayı sağlar.

8. Süzgeç ve Hava Basıncı Deneyi

Malzemeler: Plastik süzgeç, su dolu büyük bir kap, karton parçası, su, büyük bir kağıt parçası

Adımlar:

1. Plastik süzgeci alın ve su dolu kaba daldırın, suyun süzgeç deliklerinden geçmesini gözlemleyin.
2. Süzgeci suyun içinde tutarak altına büyük bir karton parçası koyun.
3. Kartonu, süzgeci suyun içinde tutarken dikkatlice süzgecin altından çekin.
4. Süzgecin deliklerine rağmen, kartonun suyun üzerinde kalmasını gözlemleyin. Açık hava basıncı, kartonun su yüzeyinde kalmasına neden olur.

Açıklama: Bu deney, açık hava basıncının sıvıların hareketini nasıl kontrol ettiğini gösterir. Karton, süzgecin deliklerinden suyun sızmasına rağmen yerinde kalır çünkü dışarıdaki hava basıncı, suyun ağırlığını dengeleyerek kartonun süzgecin altında kalmasını sağlar. Bu deney, basınç farklarının nesnelerin dengesi üzerindeki etkisini anlamaya yardımcı olur.

9. Hava Basıncıyla Sıkışan Kitaplar Deneyi

Malzemeler: İki kitap, A4 kağıdı, masa

Adımlar:

1. İki kitabı alın ve her bir sayfa arasına bir A4 kağıdı yerleştirerek üst üste yerleştirin. Kitapların her sayfasının arasına kağıt yerleştirerek, kitapları sıkıca birbirine tutturun.
2. Kitapları yerleştirdikten sonra, kitapların arasındaki kağıtları çıkarmaya çalışın. İlk başta, kitapların birbirinden kolayca ayrılabileceğini düşünebilirsiniz.
3. Ancak, kitapları ayırmaya çalıştığınızda, kitapların birbirine sıkıca yapıştığını göreceksiniz.
4. Kitapları ayıramamanızın nedeni, aralarındaki hava basıncıdır. Hava basıncı, kitapları birbirine sıkıca tutturur ve ayrılmalarını zorlaştırır.

Açıklama: Bu deney, hava basıncının yüzeyler arasındaki sürtünme kuvvetini nasıl artırabileceğini gösterir. Kitaplar birbirine yapıştığında, yüzeyler arasında oluşan hava basıncı, kitapları bir arada tutan kuvveti artırır. Bu deney, basit malzemelerle hava basıncının etkilerini anlamayı sağlar ve fiziksel kuvvetlerin nasıl çalıştığını gösterir.

10. Boş Kola Kutusu Ezme Deneyi

Malzemeler: Boş bir alüminyum kola kutusu, ocak, maşa, soğuk su dolu geniş bir kap

Adımlar:

1. Boş bir alüminyum kola kutusunu alın ve içine yaklaşık 2-3 yemek kaşığı su ekleyin.
2. Kutuyu ocakta ısıtın. Kutunun içindeki su kaynamaya başlayacak ve buharlaşacaktır.
3. Buhar çıkmaya başladığında, kutuyu maşayla tutarak dikkatlice ocaktan alın.
4. Kutunun açık ağzını hızla soğuk su dolu geniş bir kabın içine daldırın.
5. Kutunun hızla büzülüp ezildiğini göreceksiniz. Bunun nedeni, kutunun içindeki buharın ani soğuma ile yoğunlaşarak iç basıncın düşmesi ve dışarıdaki hava basıncının kutuyu ezmesidir.

Açıklama: Bu deney, açık hava basıncının gücünü dramatik bir şekilde gösterir. Kola kutusunun içinde oluşan buhar hızla yoğunlaştığında, iç basınç büyük ölçüde azalır. Dışarıdaki yüksek hava basıncı, düşük basınçlı kutuyu ezerek basıncın dengelenmesini sağlar. Bu deney, basınç farklarının cisimler üzerindeki etkisini ve buharın yoğunlaşmasının sonuçlarını anlamayı kolaylaştırır.

Bu Yazı İçin Ne Düşünüyorsun?

Beğen

 ()

Kalp

 ()

Komik

 ()

Şaşkın

 ()

Yorumsuz

 ()

Üzgün

 ()

Bilgilendirici

 ()

Kızgın

 ()