• Ana Sayfa
  • Fizik
  • Elektromıknatıs Nedir? Elektromıknatısın Kutupları Nasıl Bulunur?

Elektromıknatıs Nedir? Elektromıknatısın Kutupları Nasıl Bulunur?

 Elektromıknatıs Nedir? Elektromıknatısın Kutupları Nasıl Bulunur?
Okunuyor Elektromıknatıs Nedir? Elektromıknatısın Kutupları Nasıl Bulunur?

İçindekiler tablosu

Mıknatıs hangi cisimleri çeker ?

Demir, nikel, kobalt gibi maddeleri çeken cisimlere mıknatıs denir. Çekilen maddelere manyetik maddeler, arada oluşan çekim kuvvetine de manyetik kuvvet denir. Manyetik kuvvet temas gerektirmeyen bir kuvvettir. Mıknatıslar doğal olarak bulunabilir aynı zamanda yapay olarak üretilebilir. Mıknatıslar çubuk, halka, at nalı.. şeklinde olabilir. Mıknatısların iki bölgesinde daha belirgin bir manyetik kuvvet vardır. Bu bölgelere mıknatısın kutupları denir. Kuzey kutbu N, güney kutbu S harfi ile gösterilir. Bir mıknatısı ne kadar bölersek bölelim sonuçta yine güney ve kuzey kutuplu mıknatıslar elde ederiz.Mıknatısların aynı kutupları birbirini iter, zıt kutupları birbirini çeker.

Elektrik Akımının Manyetik Etkisi var mıdır?

Basit bir elektrik devresi düşünelim. Bu devrenin etrafına bir pusula koyalım. İlk başta devrenin anahtarını açık bırakalım. Bu durumda açık anahtardan akım geçemeyeceği için ampul yanmaz, pusula da çalışmaz. Anahtarı kapatırsak devreden akım geçeceğinden ampul yanar ve pusulanın ibresinde bir sapma olur. Bu deneyi yapan Oersted, bu deneyle elektrik akımının bir manyetik etki meydana getirdiğini fark etmiştir. Yani ” İçinden akım geçen cisimler bir manyetik alan oluşturur.”

Elektromıknatıs Nedir?

Bir demir çivi üzerini iletken bir telle sardığımızda bobin sarımı elde ederiz. Bobin sarımının ucundaki tellere pil bağlarsak devreden akım geçer. Böylece bir manyetik alan oluşur. Bobine demir, nikel, kobalt gibi maddeler yaklaştırırsak demir çivi bir mıknatıs gibi davranır ve maddeleri çeker. Artık demir çivi elektromıknatıs olmuştur. Eğer pilin kutuplarını yer değiştirirsek yine aynı durumla karşılaşırız. Bobin sarımlı devreye anahtar bağlarsak ve anahtarı açarsak akım geçmeyeceğinden manyetik alan oluşmaz ve bobin sarımı mıknatıs özelliği göstermez.

Tüm mıknatıslar N ve S olmak üzere iki  kutupludur. Elektromıknatısın kutuplarını pusulayla öğrenebiliriz. Elektromıknatısın kutuplarına pusula yaklaştırırsak pusulanın ibresi bulunduğu yerdeki manyetik alana paralel durur. Böylece mıknatısın kutupları anlaşılır. Elektromıknatısın kutuplarını sağ el kuralı ile de anlayabiliriz. Bobini sağ elimizin avucuna aldığımızda dört parmağımızı akımın yönünü gösterecek şekilde tutarsak baş parmağımız N kutbunu gösterir. Elektromıknatısın diğer ucu da S kutbu olacağından kutupları adlandırabiliriz. Pilin kutuplarını yer değiştirirsek akım bu sefer ters yönde gideceğinden baş parmağımız bu sefer diğer tarafı N kutbu olarak gösterir.

Yorum Yap

Giriş Yap
Yazı Ekle