İçindekiler tablosu
Elementlerin Sınıflandırılması
Elementlerin sınıflandırılması, periyodik tabloda 7 periyot 8 tane A grubu 10 tane B grubu olmak üzere toplam 18 grup bulunur. Periyodik tabloda aynı grupta bulunan elementlerin kimyasal özellikleri birbirine benzer, örnek verecek olursak lityum ve sodyum aynı grupta yer alır. Aynı grupta yer aldıkları için benzer özellikler gösterirler.
Elementleri sınıflandırırken benzer özelliklerine göre 3 Ana sınıfta sınıflandıracağız. Bunlar; metal, ametal ve yarı metaldir. Soygazlar ise ayrı bir başlık altında ametaller sınıfında gruplandırılır.
Metaller, genellikle periyodik tablonun sol tarafında yer alırlar. Periyodik tablonun sağ tarafında ise ametaller bulunur. Periyodik tabloda bilinen yaklaşık 118 tane element vardır. Bu elementlerin çok büyük bir kısmı metallerden oluşur. Periyodik tabloda B grubu elementlerinin tamamı metallerden oluşur. İlk 20 element içerisinde Ametal elementlerin sayısı diğer grup elementlerine göre daha fazladır. İlk 20 element içerisinde Bor ve silisyum yarı metallere örnek olarak verilebilir.
Doğada Metaller mi Daha Çok Bulunur Ametaller mi ?
Periyodik tabloda bulunan elementlerin sınıf sayılarını karşılaştıracak olursak, metallerin sayısı ametallerden çok olduğunu söylemiştik. Fakat doğada bulunma sayılarla bakacak olursak, burada durum ilginç ama değişiyor. Ametallerin doğada daha fazla olduğu biliniyor kısacası periyodik tabloda sayıları az fakat doğada daha fazla bulunmaktadırlar. Örnek verecek olursak atmosferde yüzde 78 oranında Azot , yüzde 21 oranında oksijen gazı vardır. Bu gazlar ametaller sınıfında yer alır. Bu ve buna benzer örneklerle çeşitlendirilebiliriz.
Periyodik Tabloda Metallerin Özellikleri Nelerdir ?
Metallerin özelliklerinden bahsetmeden önce bir devri kapattığını başka bir devri açtığından bahsedelim. Bakırın keşfi ve insan tarafından kullanılmasıyla yontma taş devrinin sona erdirmiştir. Kısacası metal bir devri sonlandırmış başka bir devrin önünü açmıştır. Maden devri adı verilen bir devir başlamıştır. İnsanlar artık madenleri merak etmeye, bunları araştırmaya başlamıştır. Metalleri günlük yaşamımızda hemen hemen her alanda kullanıyoruz. Elektrik kablolarının içerisinde bakırı, mutfak içerisinde tava, tencere, kaşık gibi ekipmanlarda , arabaların iskeletini oluşturan metalik aksam kısmı kaput, motor, direksiyon mili ve aks gibi parçalarında, elektrik direklerin inşasında ve iş makinelerinin yapısında kullanım alanı gibi birçok örnekle metallerin günlük hayatımızdaki kullanımlarını çeşitlendirilebiliriz.
- Metaller ısı ve elektriği iyi iletirler.
- Parlak bir görünüme sahiptirler.
- Oda koşullarında cıva hariç katı halde bulunurlar.
- Tel ve levha haline gelebilirler.
- İşlenebilirler.
- Metaller kendileri ile bileşik oluşturmaz. Kendileriyle alaşım oluştururlar.
- Metaller ametallerle bileşik oluşturabilirler.
- Metaller elektron vermeye yatkındırlar.
- Elektron verip artı yüklü iyon oluştururlar
- Metaller periyodik tablonun sol tarafında bulunurlar.
- Metallerin son katmanlarında genellikle 1 2 ve 3 elektron vardır.
- B grubunun tamamı, 1A, 2A ve 3A grubunun ise büyük bir kısmını metaller oluşturur.
- 1A grubunun hidrojen hariç tamamı metaldir.
- 3A grubunun Bor hariç tamamı metaldir
Periyodik tabloda Yarı Metallerin özellikleri nelerdir ?
Periyodik tabloda yarı metaller sınıfın ele alacak olursak. Bazı özellikleri bakımından metallere, bazı özellikleri bakımından ametallere benzemektedirler. Yarı metaller oda sıcaklığında katı halde bulunurlar. Günlük yaşamımızda yarı metaller bu alanlarda kullanılabilir. Isıya dayanıklı bor camlar üretilebilmektedir. Elektronik devre elemanlarında kamera, bilgisayar ve mikroskop gibi yapılarda yarı metallerden yararlanılır. Yarı metaller metaller ile etkileşim içindeyken ametal gibi, ametallerle etkileşim içerisindeyken metal gibi davranır.
- Elektriği metallerden kötü, ametallerden iyi iletir.
- Yarı metaller, metaller gibi işlenebilir ve tel ve levha haline getirilebilir.
- Fiziksel özellikleri bakımından metallere kimyasal özellikleri bakımından ametallere benzer.
- Oda sıcaklığında katı halde bulunur.
- Parlak veya mat olabilirler.
Periyodik Tabloda Ametallerin Özellikleri Nelerdir ?
Periyodik tabloda ametaller sınıfından bahsetmeden önce yazımızın giriş kısmında bahsettiğimiz gibi, periyodik tabloda sayısal olarak metallerin fazla olmasına rağmen doğada en fazla ametaller bulunur. Atmosfer tabakası içerisinde bulunan havanın çok büyük kısmını ametaller oluşturur. Günlük yaşamımızda her anımızda kullanmış olduğumuz, plastik naylon gibi karbon elementinden elde edilen ürünler ametallerden yapılmaktadır. Tarım ile uğraşan çiftçilerimizin çok sık kullanmış olduğu gübrelerin yapılarında içermiş olduğu azot bir ametaldir. Temizlik malzemelerin yapımında, sudaki mikropların öldürülmesinde, tıpta ilaç tedavisinde, uzun süreli meyve saklama da ametallerden yararlanılır. yukarıda saydığımız örnekleri çok fazla çeşitlendirilebiliriz. Ametaller periyodik tablonun genellikle sağ kısmında bulunur. İstisna olarak 1A grubunda bulunan hidrojen elementi bir ametaldir.
- Ametaller oda sıcaklığında 25 santigrat derecede katı, sıvı ve gaz halinde bulunabilir.
- Mat bir görünüme sahiptirler.
- Kırılgandır, eğilip bükülüp ve işlenemez ler.
- Ametaller kendi aralarında ve metallerle bileşik oluştururlar.
- Ametaller elektron almaya meyillidirler.
- Ametaller elektron alıp eksi yüklenir.
- Ametaller doğada moleküler halde bulunurlar.
Soygazlarda birer ametaldir. Soygazları ayrı bir başlık altında değerlendireceğiz.
Soygazların (Asal Gazlar) özellikleri nelerdir ?
Periyodik tablonun en sağında 8A grubunda bulunan soygazlar çok az sayıda olmasına rağmen kullanım alanları azımsanmayacak kadar fazladır. Uçan balonlarda, zeplinlerde, argon kaynağında, soğutucularda ve ışıklı reklam panolarında vb yerlerde soygazlardan yararlanılır. Soygazlar diğer element sınıfları gibi davranmazlar kendine has özellikleri vardır. Doğada tek atomlu halde bulunur ve kararlıdır. Hiçbir element sınıfı ile elektron alışverişinde bulunmaz. Dolayısıyla bileşik oluşturmaz.
- Doğada tek atomlu halde bulunur.
- Oda koşullarında tamamı gaz haldedir.
- Elektriği ve ısıyı iletmezler
- Parlak değildirler.
- Kararlı ametallerdir.
- Son katmanlarında 8 elektron bulunur 8 A grubunda yer alır. Helyum istisna olarak son katmanında 2 elektron bulunmasına rağmen 8 A grubunda yer alır.
- Elektron alışverişi yapmadığı için bileşik oluşturmazlar.
Soygazlar Yüksek Basınç Altında Bileşik Oluştur mu ?
Yukarıdaki yazımızda Soygazların bileşik oluşturmadığını söylemiştik. Kararlı halde bulunur elektron alıp vermezlerdi. Bilimsel bir bilginin zaman ilerledikçe teknolojinin gelişmesi ile birlikte değişebileceğini biliyoruz. Aslında 1960 yılında Neil Bartlett tarafından laboratuvar ortamında soygaz bileşikleri sentezlendi. Soygaz atomlarının kararlı olmalarına rağmen neden bileşik oluşturdukları sorusunun cevabı; Soygazların hangi ortama maruz kaldığı ile ilgilidir. 1960 yılında yapılan bu çalışmada Soygazların yüksek basınç altında bileşik oluşturulabileceği gözlemlendi bu yapılan çalışmalar kimyasal yapılarının sınırlarını zorlayarak yeni yapılar meydana gelebilir.
Bugüne kadar öğrendiğimiz bilgileri değiştirmek zorunda kalabiliriz. Şuan için kabul etmemiz gereken genel geçer bilgi 2020 yılı itibarıyla Soygazlar kararlı haldedirler ve bileşik oluşturmazlar.
teşekkürler…
Rica ederim. 🙂
Hata!
Yorumunuz Çok Kısa, Yorum yapabilmek için en az En az 10 karakter gerekli