8. Sınıf Fen Bilimleri Kimyasal Tepkimeler Konu Anlatımı

Kimyasal Tepkimeler Nedir ? Nasıl Oluşur ?

Canlı ve cansız varlıkların en küçük yapı birimine atom denir. Canlının en küçük yapı birimi olan hücre bile atomlardan oluşmuştur. Atomlar milattan önce 400 li yıllardan beri o devirlerde yaşamış olan insanlar tarafından hep merak edilmiş ve araştırılmıştır. Democritus ‘ dan başlayan atom ile ilgili ortaya atılan görüşler 1803 yılında John daltonla devam ederek günümüzde doğruluğu kabul edilmiş olan, modern atom teorisine kadar uzanmaktadır. Şu an gelinen noktada, atom dediğimiz yapının içerisinde. Merkezinde çekirdek, çekirdek etrafında ise çok hızlı bir şekilde hareket eden elektronlar bulunmaktadır.

Atomun çekirdeğin içerisinde ise proton ve nötron taneciği bulunmaktadır. Atomun kimliğini proton taneciği oluşturur. Kimyasal tepkime konusuna geçmeden önce neden atomdan bahsettik ? Kimyasal tepkimelerin mantığını anlamamız için atom konusunu hatırlamamız gerekti. Çünkü kimyasal tepkimeler maddelerin atomlar arasında elektron alışverişli dayalı olarak gerçekleşir. Kimyasal tepkimeyi ilk defa duyanlar için diyebilirim ki günlük ki hayatınızda neredeyse her saniyesinde karşılaşıyoruz.

Örneğin; İçtiğimiz su, kimyasal tepkime sonrasında oluşmuştur. Yediğimiz yemeklerden sonra sindirim sisteminde meydana gelen kimyasal sindirim de bir kimyasal tepkimedir. Nefes alıp verirken akciğerlerimiz den dolaşım sistemimize katılan oksijen hücrelerimizin içerisinde bulunan mitokondri organelinde besinlerin parçalanmasını sağlaması ve bu olay sonrasında enerji üretilmesi de kimyasal tepkimedir. Yukarıdaki örneklerden de anlaşılacağı gibi kimyasal tepkime günlük yaşamımızda her yerde hatta şu bile bu yazıyı okurken vücudunuzun içerisinde gerçekleşmektedir.

Kimyasal Tepkime Özellikleri

Farklı maddelerin bir araya gelerek taneciklerinde meydana gelen değişim sürecine kimyasal tepkime denir. Kimyasal tepkime sonrasında yeni maddeler oluşur. Kimyasal tepkimede bileşik veya moleküller arasındaki kimyasal bağlar koparılarak yeni bağlar oluşturulur. Kimyasal tepkimelerde girenler ve ürünler bulunur. Girenler ve ürünler arasında tepkimenin yönünü belirten ok işareti bulunur. Kimyasal tepkimede bağ kırılımı girenler tarafında, bağ oluşumu ise ürünler tarafında olur. Kısacası kimyasal tepkime den sonra kendini oluşturan maddenin özelliklerinin dışında tamamen farklı bir şekilde yepyeni bir madde oluşur.

Örneğin; Suyun oluşumuna bakacak olursak, suyun yapısında hidrojen ve oksijen elementleri bulunur. Hidrojen yanıcı bir özelliktedir. Oksijen yakıcı bir özelliktedir. Bu iki elementin birleşmesi ile birlikte söndürücü olan su oluşmuştur. Bu örnekten de anlaşıldığı gibi giren maddelerin özellikleri tamamen kaybolup yeni bir madde oluşur. Bu da kimyasal tepkime sonrasında oluşan yeni ürün kendisini oluşturan maddelerin özelliklerini taşımadığının ispatıdır.

Kimyasal Tepkimede Değişen veya Değişmeyen Özellikler nelerdir ?

Kimyasal tepkimelerde atomun cinsi değil, atomları birbirine bağlayan bağlar değiştiği için giren kısmında bulunan ürünler de ki atom sayıları ve atom yapıları aynı kalır. Yukarıda vermiş olduğum örnekte gibi hidrojen ve oksijen elementinin girmiş olduğu bir kimyasal tepkimede ürün olarak su oluştu. Suyun yapısına baktığımızda hidrojen ve oksijen elementlerinden başka bir element içermemektedir. Başlangıçta giren atom sayısı ne kadarsa oluşacak toplam atom sayısı da o kadardır. Atom yapılarında ve sayısında herhangi bir değişim olmadığı için bir kimyasal tepkimede toplam kütle de korunur değişmez.

Bazı kimyasal tepkimelerde ürünlere baktığımızda oluşan ürünün kütlesi giren ürünlerin kütlesinden az olabiliyor. Bunun sebebi gözle göremediğimiz gaz çıkışı olmuş olabilir. Bu tarz durumlar bizi yanıltması kimyasal tepkimede kütle korunmaz gibi ifadeler kesinlikle yanlıştır. Kimyasal tepkimede toplam kütlenin değişmediğini ve korunduğunu söyleyebiliriz.

Kimyasal Tepkimede Toplam Molekül Sayısı Korunur mu ?

Kimyasal tepkimede toplam molekül sayısının korunamayabilir. Örneğin girenlerde 3 molekül element veya bileşik girmiştir. ürünlerde ise iki molekül yeni madde oluşmuştur. Örnek suyun oluşumu inceleyelim, suyun girenler kısmında 2 molekül hidrojen gazı, 1 molekül oksijen gazı toplamda 3 molekül element girmiştir. Bu giren maddelerin oluşturduğu kimyasal tepkime sonucunda ise 2 molekül su bileşiği oluşmuştur. Fakat atom sayısı ve cinsinde aynı zamanda toplam kütleden hiçbir değişiklik meydana gelmez. Tepkimeye giren elementler kendi özelliklerini kaybedip yeni özellikte bir madde oluşturur.

Bir kimyasal tepkimenin grafiği çizilmek istenilirse, grafikte azalan bölüm girenleri artan bölüm ise ürünleri oluşturulacaktır.

Kimyasal Tepkimede Değişen ve Değişmeyen Özellikler Nelerdir ?

• Kimyasal tepkimede yeni cins atom oluşmaz atom cinsi korunur.
• Kimyasal tepkimede atom sayısı korunur.
• Kimyasal tepkimede toplam kütle korunur ve değişmez.
• Kimyasal tepkimede molekül sayısı korunmayabilir, değişebilir.
• Kimyasal tepkimelerde oluşan yeni madde onu oluşturan maddelerin özelliklerini göstermez.
• Kimyasal tepkimede miktarı zamanla azalanlar girenler, Miktarı zamanla artan ise ürünlerdir. Girenlerle ürünlerin kütleleri eşittir.

Bu Yazı İçin Ne Düşünüyorsun?

Beğen

 ()

Kalp

 ()

Bilgilendirici

 ()

Komik

 ()

Şaşkın

 ()

Yorumsuz

 ()

Üzgün

 ()

Kızgın

 ()