İçindekiler tablosu
Dayanıklılık formülü fiziğin en önemli formüllerinden birisidir. Özellikle lise düzeyinde fizik görenler birçok sınavda bu formüle ihtiyaç duymakta ve maddelerin dayanıklılık özelliklerini kullanmaktadır. Gelin Dayanıklılık formülü vermeden önce dayanıklılık nedir buna bir göz atalım.
Dayanıklılık Nedir ?
Dayanıklılık maddelerin temel özelliklerinden birisidir. Aynı zamanda maddelerin fiziksel bir özelliğidir. Dayanıklılık katı maddelerin üzerine uygulanan basınç veya kuvvete karşı direncidir. Sadece katı maddelere özel olan dayanıklılık katı maddelerin hacmi arattıkça azalmaktadır. Yani dayanıklılık ve hacim ters orantılıdır. Aşağıda dayanıklılık formülü detaylı olarak verilmiştir.
Bu makalemizde kullanmış olduğumuz bazı formül ve kaynaklar merakliyiz.com sitesinden ve yerli kaynaklardan alınmıştır.
Dayanıklılığı daha iyi anlamak için günlük hayatımızdan örnekler oldukça faydalı olacaktır. Örneğin evde annenizden aldığınız ipin ucuna farklı ağırlıklar koyarak dayanıklılığını ölçebilirsiniz. İlk başta hafif ağırlıkta cisimle başlayıp daha sonra ipin ucuna bağladığınız ağırlıkları arttırarak kullandığınız ipin dayanıklılığının ne kadar olduğunu öğrenebilirsiniz. Aynı işlemi farklı iplerde kullanarak iplerin dayanıklılıklarını birbirleriyle kıyaslayabilirsiniz. Yukarıda sizler için dayanıklılık nedir bunun cevabını vermiş olduk. Gelin birlikte farklı katıların dayanıklılık formülü hakkında bilgilere geçelim.
Dayanıklılık Formülü Nedir?
Dayanıklılık formülü her katı madde için farklıdır. Bu yüzden farklı soru tipleri için sizlere farklı maddelere ait formülleri verdik. Aşağıda tüm maddelerin dayanıklılık formüllerini görebilirsiniz.
1) Silindir, Küp ve Dikdörtgenler Prizması İçin Dayanıklılık formülü
Bu tür cisimler için formülümüz 1/h şeklinde ifade edilir. Yükseklik arttıkça dayanıklılık azalır ve cisim daha az direnç gösterir. Çözeceğiniz sorularda ilk olarak cismin yüksekliğini bulmalı, daha sonra bunu 1 ile bölmelisiniz.
2) Küre İçin Dayanıklılık Formülü
Küre için dayanıklılık formülümüz 3/4r şeklinde ifade edilir. Burada r kürenin yarı çapıdır. Buradan yola çıkarak kürenin dayanıklılığının çap işe ters orantılı olduğu sonucunu çıkartabilirsiniz. Özellikle dayanıklılık sıralaması istenen sorularda bu tür oran-orantı ilişkileri oldukça önemlidir.
3) İp, Halat ve Tel Gibi Cisimlerin Dayanıklılık Formülü
Dayanıklılık sorularında sık sık bu tür cisimler verilir. Bunun nedeni öğrencileri biraz daha zorlamaktır. Fakat size vereceğimiz formülde verilen değerleri yerine koyarak zorlanmadan bu soruları çözebilirsiniz. İp gibi cisimler için formülümüz k x r^2 olarak ifade edilir. K dayanıklılık sabitidir. Buradan yola çıkarak ipin çağının dayanıklılıkla doğru orantılı olduğunu görebilirsiniz.
Not:
Yukarıda vermiş olduğumuz ilk 3 formülde dayanıklılık sabitine yer vermedik. Bunun nedeni aynı cisimlerin dayanıklılıklarını kıyasladığımızda dayanıklılık sabiti (k) aynı olacağından bunu hesaba katmamıza gerek yoktur. Fakat sorularda sizlerden tek bir madde için dayanıklılık değerini istiyorsa formüllerin başına size verilen k değerini yazıp bulduğunuz değerle çarpabilirsiniz.
Hata!
Yorumunuz Çok Kısa, Yorum yapabilmek için en az En az 10 karakter gerekli