5. Sınıf Fen Bilimleri Ay’ın Hareketleri ve Evreleri

 5. Sınıf Fen Bilimleri Ay’ın Hareketleri ve Evreleri
Okunuyor 5. Sınıf Fen Bilimleri Ay’ın Hareketleri ve Evreleri

İçindekiler tablosu

Ay’ın Hareketleri Nelerdir ?

Geceleri gökyüzüne baktığımızda farklı zamanlarda Ay’ı farklı şekilde görürüz. Bazen tam aydınlık, bazen yarım aydınlık şekilde bazen çok az bir kısmı aydınlık şekilde gibi görebiliriz. Ayı bu şekilde farklı görmemizin sebebi Ay’ın da dönme hareketi yapmasından dolayıdır.

Ay’ın hareketlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.

  1. Ayın kendi etrafında dönmesi
  2. Ay’ın Dünya etrafında dolanması
  3. Ay dünya etrafında  ve eş zamanlı olarak Güneş etrafında Dünya ile birlikte dolanması.

Ay geceleri gökyüzünde parlak olarak gözükse de, bir ışık kaynağı değildir. Ay’ın Dünya’dan parlak  şekilde  görünmesin sebebi Güneşten aldığı ışık ışınlarını yansıtmasıdır. Geceleri gökyüzüne baktığımızda ayı parlak olarak gördüğümüz kısım Ay’ın Güneş’ten aldığı ışığı yansıttığı kısımdır.

Ay dünya etrafında dolanma hareketi yaptığı için Güneş’ten aldığı ışıkların Ay’ın yüzeyine düşme açıları değişir. Bu değişim sebebiyle ay Dünya’dan farklı şekillerde görülür. Bu olay Ay’ın evrelerinin oluşmasına neden olur.

Ay’ın yüzeyi

Ay’ın Evreleri Nelerdir ? 

Ayın evreleri; Yeni Ay, ilk dördün, dolunay  ve  son dördündür.  Ay’ın 4 Ana evresi vardır.

Yeni Ay Evresi :  Ay, Dünya ile Güneş arasında olduğunda Ay’ın Dünya’ya dönük olan tarafı Güneş’ten Işık alamaz.  Bu  nedenle Ay,  Dünyadan görülmez. Ay’ın diğer yüzü ışık alıyordur. Dünya’dan bakıldığında Ay’ın hep aynı yüzünü gördüğümüzden dolayı. Yeni ay evresinde Ay’ın hep ışık almayan yüzünü görürüz.

İlk Dördün Evresi : Ayın ilk dördün evresinde dünyadan bakan kişi ayın sağ yüzünün aydınlandığını görür. Ay’ın Dünya’dan görünen sağ yüzü aydınlıktır. Sol yüzü ise karanlıktır. Bir başka değişti Ay’ın yüzeyi İlk Dördün evresinde Dünyadan “D” harfi şeklinde görünür. Ayın bu şekilde görüldüğü evre Yeni Ay’dan 1 hafta sonra gerçekleşir. 

Dolunay Evresi : Dünya, Güneş ile Ay arasına girdiğinde Güneşten yayılan Işıklar Ay’ın Dünyadan görülen bütün yüzeyini aydınlatır. Ay bu evrede parlak bir küre şeklinde görülür. Ay’ın böyle görüldüğü evreye Dolunay evresi denir. Dolunay evresi Ayın ilk dördün evresinden bir hafta sonra gerçekleşir.

Son Dördün Evresi : Dünyadan bakan kişi ayın sol kısmına aydınlık olarak görür. Ay’ın yarım daire şeklinde görüldüğü bu evre ters “D” harfi şeklinde görülür. Son dördün evresi Dolunay evresinden bir hafta sonra gerçekleşir.

Ay’ın dolunay evresi

Ay’ın evreleri arasında ne kadarlık bir süre vardır ? 

Ay’ın Dünya etrafında dolanması ile birlikte Dünyadan bakıldığında Ay’ın farklı kısımlarının aydınlanmasına ayın evreleri adı verilirdi. Ay’ın evreleri Ay’ın Dünya etrafında bir tam turunu attığında tamamlanır. Ay’ın 4 Ana evresi arasında ortalama her bir evre arasında birer haftalık süre vardır. Örneğin Yeni Ay evresinden bir hafta sonra ilk dördün, ilk dördün evresinden bir hafta sonra Dolunay, Dolunay evresinden bir hafta sonra, Son dördün, Son dördün evresinden 1 hafta sonra ise Yeni ay evresi görülür. Bu şekilde ayın bir tam turu tamamlanır ve tekrardan başa sarar. 

Ay’ ın ara evreleri nelerdir ? 

Ayın 4 Ana evresini yanında 4 tane de ara evresi vardır. Ara evreler ana evrelerden sonra gelir. Ortalama olarak ana evrelerden 3 gün sonra ara evreler görünür. Ay’ın ara evreleri hilal ve şişkin aydır. Ayın ara evrelerine bakacak olursak. Ay’ın Yeniay evresinden 3 gün sonra ters C harfi şeklinde aydınlanan Hilal evresi vardır. Bu evreden sonra ilk dördün evresi gelir. İlk dördün evresinden 3 gün sonra ise şişkin ay ara evresi gelir. Sonra Dolunay evresi, Dolunay evresinden 3 gün sonra tekrardan şişkin Ay. Bu evreden sonra ise son dördün evresi gelir.  Bu evrede tamamlanırsa  C şeklinde tekrardan Hilal olarak görülür. Hilal evresinden 3 gün sonra ise yeni ay evresi olarak ayın dünya etrafındaki dolanımı tamamlanmış olur ve evreleri bitmiştir.

Kısacası ayın evrelerini sıralayacak olursak Yeni Ay, Hilal, İlk dördün, Şişkin ay, Dolunay, Şişkin ay, Son dördün, Hilal ve Yeni aydır.

Yorum Yap

Giriş Yap
Yazı Ekle