Merhaba sevgili öğrenciler ve değerli veliler! Fen Bilimleri dersinin en heyecan verici konularından biri olan 2. Ünite, yani “Kuvveti Tanıyalım” ünitesiyle karşınızdayım. Sizler için hazırladığım bu özel video derste, kuvvetin gizemli dünyasını keşfedecek, kütle ile ağırlık arasındaki farkı netleştirecek ve sürtünme kuvvetinin hayatımızdaki yerini öğreneceğiz. Videoyu izlemeye başlamadan önce veya izledikten sonra konuyu tekrar etmek isterseniz, ders notlarını içeren bu yazıyı dikkatlice okumanızı tavsiye ederim. Hazırsanız, kuvvetin ne olduğunu hatırlayarak başlayalım.
Öncelikle videoda da bahsettiğim gibi kuvvet, duran bir cismi hareket ettiren, hareket eden cismi durduran, yavaşlatan, hızlandıran, cisimlerin yönünü ve şeklini değiştiren bir etkidir. Günlük hayatta kapıyı açarken, topa vururken veya bir yayı gererken aslında hep kuvvet uygularız. Peki, bu kuvvetin büyüklüğünü nasıl ölçeriz? İşte burada karşımıza “Dinamometre” çıkıyor. Dinamometreler, içlerindeki esnek yaylar sayesinde kuvvetin büyüklüğünü ölçmemize yarayan aletlerdir . Bu yaylar, uygulanan kuvvete göre uzar ve biz de üzerindeki ölçekten değeri okuruz. Unutmayın, kuvvetin birimi ünlü bilim insanı Isaac Newton’a ithafen “Newton” olarak adlandırılır ve kısaca “N” harfi ile gösterilir. Ayrıca her dinamometrenin ölçebileceği bir sınır vardır; hassas ölçümler için ince yaylı, büyük kuvvetler içinse kalın yaylı dinamometreler tercih edilmelidir.
Dersimizin en önemli bölümlerinden biri de kütle ve ağırlık kavramlarını birbirinden ayırmak. Günlük hayatta “kilo” dediğimizde bazen yanlış bir ifade kullanabiliyoruz. Videoda detaylıca anlattığım üzere kütle, değişmeyen madde miktarıdır ve eşit kollu terazi ile ölçülür. Kütlenin birimi kilogram veya gramdır ve evrenin neresine giderseniz gidin kütleniz asla değişmez. Ancak ağırlık bambaşka bir kavramdır. Ağırlık, bir cisme etki eden yer çekimi kuvvetidir. Yani ağırlık aslında bir kuvvettir ve dinamometre ile ölçülür. Yer çekimi kuvveti bulunduğumuz yere göre değiştiği için ağırlığımız da değişir. Örneğin, Ay’daki çekim kuvveti Dünya’dakinden daha az olduğu için Ay’a giden bir astronotun kütlesi değişmezken ağırlığı azalır.
Ünitemizin son bölümünde ise hayatımızı bazen kolaylaştıran bazen de zorlaştıran sürtünme kuvvetini ele aldık. Temas halindeki yüzeyler arasında oluşan ve hareketi zorlaştıran etkiye sürtünme kuvveti diyoruz. Halı gibi pürüzlü yüzeylerde sürtünme fazlayken, cam veya buz gibi kaygan yüzeylerde sürtünme çok daha azdır. Videodaki örneklerde göreceğiniz gibi, kışın araba lastiklerine zincir takmamızın sebebi sürtünmeyi artırarak kaymayı önlemektir. Tam tersine, kapı menteşelerini yağlamamızın veya valizlerin altına tekerlek takmamızın sebebi ise sürtünmeyi azaltarak hareketi kolaylaştırmaktır. Ayrıca sadece katı cisimlerde değil, hava ve suda da sürtünme vardır. Uçakların ve hızlı trenlerin ön kısımlarının sivri yapılmasının nedeni, hava direncini azaltarak daha hızlı gitmelerini sağlamaktır.
Bu yazıda okuduğunuz tüm bu bilgileri, deneyleri ve çok daha fazlasını yukarıdaki videoda görsel olarak anlattım. Konuyu tam olarak pekiştirmek ve sınavlarda yüksek başarı elde etmek için 3 videoyu sonuna kadar izlemeyi ve kanalıma abone olmayı unutmayın. Hepinize iyi çalışmalar ve fen dolu günler dilerim!
Ders anlatırken kullandığım slaytı indirmek için tıklayınız.
Hata!
Yorumunuz Çok Kısa, Yorum yapabilmek için en az En az 10 karakter gerekli