5.Sınıf Fen Bilimleri Güneşin Yapısı ve Özellikleri

 5.Sınıf Fen Bilimleri Güneşin Yapısı ve Özellikleri
Okunuyor 5.Sınıf Fen Bilimleri Güneşin Yapısı ve Özellikleri

Güneşin Yapısı ve Özellikleri

Evrende bulunan yüz milyarlarca yıldızdan biri olan Güneş. Geceleri gökyüzüne baktığımızda ufak ve parlak görünen cisimler onlarda yıldızdır. Yıldızların birçoğu Güneş’ten daha büyük ve daha parlaktır. Bu yıldızların, küçük görünmelerinin sebebi Dünya’mıza Güneş’ten daha uzak oldukları içindir. Güneş orta büyüklükte bir yıldızdır .Bilim insanlarının yaklaşık 5 milyar yıl önce oluştuğunu düşünmektedir.

Üretici canlıların ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlayarak yeryüzündeki yaşamın kaynağı olan Güneş, Sıcak gazlardan oluşmuştur. Güneş, çevresine ısı ve ışık yayan orta büyüklükte bir yıldızdır.

Güneşten yayılan her ısı ve ışık yer yüzüne ulaşabilir mi ?

Güneş’ten yayılan ısı ve ışığın çok az bir kısmı yeryüzüne ulaşır. Güneşten yayılan ısı ve ışığın bir kısmı atmosferde bulunan ozan tabakası tarafından tutulur. Yeryüzündeki yaşamın devam etmesi için Güneşten gelen ısı ve ışık gereklidir.

Güneş’in Dünya’ya uzaklığı, ortalama 149,5 milyon kilometredir. Ortalama denmesinden kasıt. Dünya, Güneş etrafında dolanırken güneşe olan uzaklıkları değişmektedir. Dünya, Güneş’e en yakın konumda olduğunda yaklaşık 147 milyon km, en uzak konumda olduğunda ise yaklaşık 152 milyon km uzaklıktadır.

gunes gun batimi arkaplan resmi
Gün batımı güneş görünüşü

Güneşin katmanları var mıdır ?

Dünyanın katmanları olduğu gibi Güneş’in de katmanları vardır. Güneş’in katmanları; Merkezinde çekirdek, dış yüzeyinde ise ışık küre, renk küre ve taç küre vardır. Aynı zaman da güneşten yayılan ışıkların gözlerimize de zararları olabilmektedir. Bu sebeple güneşe çıplak gözle bakmak göz sağlığı açısından sorun teşkil etmektedir.

Güneş, tıpkı bir soğan gibi katmanlardan oluşan dev bir gaz topudur. En merkezde, Güneş’in adeta kalbi ve motoru olan Çekirdek bulunur. Bütün ısı ve ışık bu merkezde üretilir. Çekirdekten yayılan bu enerji, dışarıya doğru uzun bir yolculuk yapar ve kaynayan bir çorba gibi sürekli hareket halindeki katmanlardan geçer. Bizim Dünya’dan gördüğümüz parlak yüzeyine Işık Küre denir ve Güneş lekeleri bu katmanda oluşur. Işık Küre’nin hemen üzerinde Güneş’in atmosferi sayılan Renk Küre ve en dışta ise yalnızca Güneş tutulmalarında görebildiğimiz, Güneş’in tacı gibi parlayan Taç Küre yer alır.

güneş'in katmanları ışık küre renk küre ve taç küre
Güneşin Katmanları

Güneş Lekeleri Ne Demektir ve Nasıl Oluşur ?

Güneşten yayılan ısı ve ışıklardan dolayı güneş bir alev topu gibi görünür. Alev topu gibi görünen bu Güneş’in belirli kısımlarında sıcaklıkları düşük olan bölgelerin bulunduğu tespit edilmiştir. Sıcaklığı düşük olan bu bölgelere Güneş lekeleri adı verilir. Bilim insanları daha sonra bu Güneş lekelerinin aynı yönde kaydıklarını fark etmişler. Bu kaymadan dolayı da Güneş’in de diğer gök cisimleri gibi kendi etrafında döndüğünün ispatı olarak sunmuşlardır.

Güneş lekeleri dünyanın döndüğünü ispatlar mı
Güneş lekeleri

Güneş Dünya’dan büyükse neden daha küçük görünüyor ?

Güneş, Dünya’ya en yakın yıldızdır. En yakın yıldız olmasına rağmen Güneş ile Dünya arasındaki mesafe fazla olduğundan Güneş, gerçek büyüklüğünden çok daha küçük görünür. Bilim dünyasında yaşanan gelişmeler ile Güneş’in daha büyük bir gök cismi olduğu çeşitli gök gözlem araçlarıyla ispatlanmıştır. Dünya bir leblebi tanesi kadar olsaydı Güneş, bir karpuz büyüklüğünde olurdu gibi büyüklükleri hakkında bir benzetme yapabiliriz. Güneş’ in çapı, Dünya’nın çapının yaklaşık 109 katı kadardır. Bir başka değişle Güneş’in içerisine 1 milyon 300 bin tane dünya sığabilir.

Güneşin yapısı ve özellikleri ile 5.sınıf düzeyinde kısa bilgiler

Güneş, Dev Bir Gaz Mıknatısıdır: Güneş, sadece ısı ve ışık yaymaz, aynı zamanda dev bir mıknatıs gibidir. Bu manyetik güç, gezegenimizi zararlı uzay ışınlarından koruyan görünmez bir kalkan oluşturur.

Her Yeri Aynı Hızda Dönmez: Güneş, katı bir top gibi değildir. Ekvator bölgesi daha hızlı dönerken, kutuplara yakın bölgeleri daha yavaş döner. Tıpkı bir bardaktaki karıştırılan suyun ortasının kenarlarından daha hızlı dönmesi gibi.

Sürekli Fısıldar ve Gürler: Eğer uzayda ses duyabilseydik, Güneş’in sürekli olarak derinden gelen bir gürültü ve fısıltı çıkardığını duyardık. Bu sesler, yüzeyindeki sürekli hareket ve patlamalardan kaynaklanır.

Orta Yaşlı Bir Yıldızdır: Güneş, ne çok genç ne de çok yaşlı, hayatının en parlak ve en sakin dönemlerini yaşayan orta yaşlı bir yıldızdır. Bu sayede Dünya’daki yaşam için kararlı bir enerji kaynağı olmayı sürdürür.

Renk Değiştiren Bir Top Gibidir: Biz onu sarı-beyaz görsek de Güneş aslında gökkuşağındaki tüm renklerde ışık yayar. Atmosferimiz bu ışığı filtrelediği için biz onu tek bir renk gibi algılarız.

Kendi Enerjisini İçinde Üretir: Güneş, enerjisini odun veya kömür gibi bir şeyi yakarak elde etmez. Merkezindeki muazzam basınç, küçük parçacıkları birleştirerek devasa bir enerji açığa çıkarır. Bu, milyarlarca yıldır devam eden ve daha milyarlarca yıl sürecek bir süreçtir.

Yazar : Uğurcan BÜYÜKKAYA

Fen Bilimleri Öğretmeni

Yorum Yap

Giriş Yap
Yazı Ekle