NASA, Salda Gölünü Mars’taki Jezero kraterine benzetti.

Nasa'dan Türkiye de Burdur ilinde bulunan Salda Gölü'nün özellikleri bakımından Mars'taki darbe krateri olan Jezero Gölü ile belirtiler gösterdiğini belirterek, Salda gölü Mars'ta Jezero gölünde yapılacak olan incelemelere ön ayak olacağını söyledi.
 NASA, Salda Gölünü Mars’taki Jezero kraterine benzetti.
Okunuyor NASA, Salda Gölünü Mars’taki Jezero kraterine benzetti.

İçindekiler tablosu

Mars’ta Jezero Krateri’ne gidemeyebilirsiniz, ancak bir sonraki en iyi şeyi ziyaret edebilirsiniz diyerek Salda gölünü işaret eden NASA. Salda Gölü kuru Marslı lakebed ile benzer mineroloji ve jeolojiyi paylaştığını söyledi.

Araştırmacılar , Perseverance gezgini antik yaşamın işaretlerini aramak için kratere bırakacak olan Mars 2020 vizyonuna rehberlik etmek için Salda Gölü anlayışını kullanıyorlar . Purdue Üniversitesi’nde gezegensel bir bilim adamı olan Briony Horgan, “Salda Gölü’nü ziyaret etmenin en güzel yanlarından biri, size eski Jezero Gölü kıyısında durmanın nasıl bir his olduğunu gerçekten hissettirmesi” dedi.

Nasanın Burdur ilinde bulunan Salda Gölü hakkında paylaşımı

Jezero nerede ve özellikleri nelerdir ?

Jezero, Mars’ta daha büyük bir darbe havzasının kuzeybatı köşesinde yer alan 45 kilometrelik (28 mil) genişliğinde eski bir kraterdir. Aslında bir darbe kraterinden oluşmuş bir darbe krateridir. Dikkate değerdir çünkü bir zamanlar delta yatakları ile kanıtlandığı gibi bir göl içermiştir. Daha önce, bilim adamları krater boyunca karbonat mineralleri keşfettiler. NASA’nın  Mars Keşif Yörüngesi (MRO) tarafından alınan verileri kullanarak Horgan ve ekibi geçtiğimiz günlerde bu karbonat minerallerinden bazılarının gölde oluşabileceğine dair kanıtlar keşfetti.

Karbonatlar mikrobiyal yaşamın kanıtı olarak çok önemlidir.

Horgan ile çalışan Purdue lisansüstü öğrencisi Brad Garczynski, “Karbonatlar önemlidir çünkü mikroplar, organikler veya geçmiş mikrobiyal yaşamın kanıtı olan belirli dokular gibi o ortamda var olan her şeyi yakalamada gerçekten iyidirler” dedi. “Ama Jezero’ya gitmeden önce, yaşam belirtileri arayışımıza odaklanmak için bu karbonatların Dünya’da nasıl oluştuğuna dair bulgu edinmek gerçekten önemlidir.”

Salda Gölü özellikleri bakımından Dünyadaki tek göldür.

Sadece Salda Gölü, Jezero Krateri’nde bulunanlara benzer karbonatlar ve çökelme özellikleri (deltalar) içeren Dünyadaki bilinen tek göldür. Yukarıdaki ilk görüntü, MRO’nun kamerası tarafından gözlemlendiği üzere Jezero Kraterini göstermektedir . 

Spektral veriler , kraterin batısında, bilim adamlarının eski bir gölün kıyı şeridi ve plajları olduğuna inandıkları karbonatların varlığını gösterdi. Karbonatlar , Perseverance aracının inişinin planlanan bölgesi olan yerde de bulunabilir .

İkinci görüntü, Landsat 8’deki Operasyonel Land Imager (OLI) tarafından gözlemlendiği üzere 8 Haziran 2020’de Salda Gölü’nü göstermektedir. Göl , çevresindeki ana kayadan aşınmış ve yıkanmış kaya tortuları (Jezero’daki deltaya benzer) ile dolu alüvyal fanlar içermektedir. ). Minerallerin, Salda Gölü’nde nasıl biriktirildiğini inceleyerek Jezero Gölü’ndeki çeşitli biriktirme süreçleri hakkında daha fazla bilgi edinebilir.

OLI Tarafından çekilen salda gölünün resmi
OLI tarafından Salda Gölü Resmi

Salda Gölü’nde higomagnezit tortulları bulunmaktadır.

Salda Gölü çevresindeki beyaz kıyı şeridi, Jezero’da tespit edilen karbonat minerallerine benzeyen hidromagnezitin hakim olduğu kum ve çakıllardan oluşur. Horgan, Salda Gölü kıyısındaki higomagnezit tortularının, mikropların yardımıyla oluşan “mikrobiyalitler” adı verilen büyük höyüklerden aşındığı düşünülmektedir. Salda Gölü’nde , kıyı şeridinin yakınındaki suyun yüzeyinin hemen altında yaşayan mikrobiyal tabakalardan oluşmuşlardır . Mikrobiyaliteler büyüdükçe, karbonat malzemeleri dahil ettiler ve büyük teras adaları oluşturdular.

Garczynski 1 hafta boyunca Salda Gölü çevresinde inceleme yaptı.

Ağustos 2019’da Garczynski, Salda Gölü’ndeki açık bir mikrobiyalit adasının fotoğrafını çekti. İstanbul Teknik Üniversitesi’ndeki meslektaşları ile işbirliği yapan Purdue araştırma ekibi , gölün çevresini ve çevresini incelemek için 1 hafta harcadı . Garczynski, bu adaların zamanla aşınmasının beklendiğini ve sonunda kıyı boyunca plaj çökeltileri olarak taşınacağını, yeniden çalışılacağını ve depolanacağını söyledi.

Garczynskinin objektifinden 2019 salda gölü resmi
Garczynski’nin objektifin den 2019 Salda Gölü resmi

Salda gölünde gördüğümüz mikrobiyalitleri Mars’ta da görmek istiyoruz.

“Yapıların kendileri mikrobiyal aktivitenin dahil olduğunun iyi göstergeleridir,” dedi Horgan. “En iyi senaryo, Salda Gölü’nde gördüğümüz mikrobiyalitler gibi Jezero Krateri’ndeki kayada korunmuş bir şey bulmaktır.”

Horgan, Perseverance gezgini için ana bilimsel gözler olarak hizmet edecek Mastcam-Z görüntüleme cihazı için ortak araştırmacıdır . Enstrüman Jezero mozaikleri oluşturacak, basit mineral tanımlaması yapacak ve araziyi haritalayacak.

Horgan, “Salda Gölü’ndeki çalışmalarımızın çoğu, hangi mevduatların Mars’ı ziyaret etmek için en umut verici olduğunu belirlemeye yardımcı oluyor” dedi. “Jezero’daki enstrümanlarımızla Salda Gölü’nde yaptığımızla aynı işi yapacak olmaktan heyecan duyuyoruz.

Kaynak : NASA

Çeviri ve Düzenleme : Uğurcan BÜYÜKKAYA
Yazıyı kaynak (link) göstermek şartıyla paylaşabilirsiniz.

NASA Dünya Gözlemevi görüntü Lauren Dauphin, ABD Jeolojik Araştırma Landsat verileri kullanarak . Jezero Crater görüntüsü NASA / JPL-Caltech / MSSS / Tanya Harrison’un izniyle kullanılmıştır. Fotoğraf Garczynski’nin izniyle , B. J, et al. (2020) . Hikaye: Kasha Patel .

Yorum Yap

Giriş Yap
Yazı Ekle